Psychologia dla Ciebie

„Tam gdzie jest płomień – ktoś musi się sparzyć. Ale to że Cię parzy, nie oznacza, że od tego umrzesz” śpiewa Pink w jednej ze swoich piosenek.

Pary często unikają poruszania trudnych tematów czy wzajemnej krytyki w strachu przed kłótnią, konfliktem czy zranieniem uczuć partnera. Przemilczenie trudnych tematów powoduje, że zaczynają się rozrastać i para znajduje się nieustannie na granicy kłótni i ciągłego poirytowania. Dochodzi do sytuacji, kiedy pozornie błaha sytuacja wywołuje ogromny konflikt, którego podłoża, przynajmniej jedna ze stron, nie jest świadoma. Brak szczerej rozmowy i „zmiecenie problemu pod dywan” powoduje, że konflikty pojawiają się coraz częściej i o coraz większym nasileniu. Im dłużej w to brniemy, tym trudniej jest dotrzeć do przyczyny źródłowej, a tym samym do rozwiązania problemu.

W jednym z poprzednich artykułów – „Czy to jest miłość?” – opisywałam fazy związku z psychologicznego punktu widzenia oraz dzieliłam się informacjami, w jaki sposób zapobiec nudzie i monotonni, które niszczą intymność i przybliżają parę do rozpadu związku.

Kolejnym ważnym, a nawet podstawowym elementem udanego związku jest odpowiednia KOMUNIKACJA.

„Wszystko mi jedno, zróbmy tak, żebyś Ty był zadowolony”

Przykładów wadliwych stylów komunikowania jest bardzo dużo. Powyższe zdanie prezentuje „styl zjednywacza”, kiedy osoba bagatelizuje siebie, aby zyskać miłość i uznanie drugiej osoby. Stara się zjednać sobie ludzi poprzez przepraszanie i uległość.
„Ty zawsze robisz bałagan, Ty nic nie robisz dla dobra naszego związku” to tzw. „styl obwiniacza” – kiedy nadawca komunikatu zrzuca winę na drugą osobę i krytykuje. Celem jest często chęć bycia postrzeganym jako osoba silna i zarządzająca.
Inne style to np. „styl mąciciela” i „styl komputerowo – racjonalny”. Pierwszy z nich to styl osoby, która rozładowuje napiętą sytuację poprzez odwracanie uwagi od problemu. Często odbiega od tematu i zaczyna mówić o rzeczach zupełnie niezwiązanych z tematem rozmowy. Drugi styl charakteryzuje się nieokazywaniem emocji, używaniem trudnych słów i sformułowań.

Każdy z powyższych stylów nie pozwala na rozwój związku i go niszczy.

Jak polepszyć komunikację w związku?

O dobrej komunikacji w związku można napisać cały referat. Poniżej prezentuję tylko wybrane wskazówki – w kolejnych artykułach będę poszerzać i pogłębiać temat.

1. Otwarte wyrażanie siebie:

• Stosuj komunikat „Ja”, czyli opisuj, co się z Tobą dzieje, gdy ktoś coś robi. Mów: „Kiedy ty (opis zachowania), to ja czuję się…”
Przykład: zamiast mówić – „Jesteś nieodpowiedzialny. Zawsze się spóźniasz” – powiedz lepiej: „Kiedy wczoraj spóźniłeś się na kolację pół godziny (opis zachowania), byłam bardzo zdenerwowana”.
Może wydawać się, że brzmi to sztucznie i dziwnie, ale stosowanie tego naprawdę jest podstawą dobrych relacji.

• Wyrażaj wprost swoje życzenia – nie oczekuj, że partner się domyśli, jakie są Twoje marzenia i fantazje. Nawet jeżeli wydaje się, że sugerujesz coś bardzo jasno, to niestety może się tylko wydawać. Mężczyźni są zazwyczaj konkretno-zadaniowi – odczytują komunikaty DOSŁOWNIE.
Nie utrudniaj sobie i jemu życia – powiedz wprost, gdzie chciałabyś pojechać na weekend, czego oczekujesz w dniu rocznicy czy urodzin.

• Informuj otwarcie o swoim napięciu i złości – tych emocji nie ukryjesz. Czy tego chcemy czy nie, zachowujemy się pod wpływem złości i napięcia inaczej niż zwykle. Jeżeli partner nie zdaje sobie sprawy, że miałaś ciężki dzień, będzie odczuwał te emocje jako komunikat w jego stronę. Obciąża to całą relację, wprowadza sztywność, niepotrzebny dystans, nerwowość i chłód.

• Mów o swoich słabościach i obawach – np. gdy boisz się przekazać jakąś informację partnerowi (np. ze strachu przed odrzuceniem) – powiedz o tym – „boję się, że jak Ci to powiem, to przestaniesz ze mną rozmawiać. Z drugiej strony jest to dla mnie ważne, abyś…”.

W otwartości bardzo ważny jest szacunek do siebie i swojego partnera. Pamiętaj, aby stosować ją z wyczuciem i z poszanowaniem granic drugiego człowieka.

2. Słuchaj uważnie

Podczas rozmowy wsłuchaj się w spostrzeżenia, uczucia, potrzeby i prośby drugiej osoby. Czasami warto też swoimi słowami powtórzyć komunikat naszego rozmówcy, aby upewnić się, że dobrze go zrozumieliśmy. Na koniec zostaw ewentualne porady, rozwiązania czy ofertę pomocy – czasami wystarczy tylko wysłuchać drugą stronę.
Słuchaj, bądź zainteresowany i wczuj się emocjonalnie w to, co partner ma do powiedzenia.

3. Rozwiązuj konflikty konstruktywnie

• Wykazuj aktywną postawę wobec problemów, które leżą u podstaw konfliktu. Najgorsza jest sytuacja tzw. „odbijanej piłeczki”, kiedy na zarzut jednej strony (np. że ktoś po sobie nie sprząta), druga strona odpowiada innym zarzutem („a Ty za to nie wynosisz śmieci”). Takie zachowanie pozwala przewidzieć, że związek się rozpadnie. Dobrym podejściem jest zareagowanie na argument postawiony przez naszego rozmówcę – zastanowienie się, dlaczego po sobie nie sprzątam i w jaki sposób mogę to naprawić.

• Bierz odpowiedzialność za swoje myśli, uczucia i zachowania bez obarczania winą partnera – nie szukaj usprawiedliwienia swojego zachowania w jego zachowaniu. Np. „nie poświęcam Ci wystarczająco uwagi, bo Ty byłeś dla mnie ostatnio niemiły”. Takie wypowiedzi to błędne koło – powodują, że partner zaczyna się bronić i szukać winy w Tobie, Ty w nim i tak bez końca…

• Wykorzystuj humor w celu rozładowania napięcia (oczywiście bez sarkazmu i ironii) – nie warto być cały czas śmiertelnie poważnym. Gdy wyjaśnicie sobie daną sytuację, nie ma sensu wciąż się gniewać. Czasami mała dawka humoru może zdziałać cuda, przełamać lody i pomaga powrócić do „normalnego” funkcjonowania.

Na pewno część z powyższych wskazówek stosujecie, nie zdając sobie z tego sprawy. Warto jednak cały czas pracować nad komunikacją w związku. Nigdy nie jest tak dobrze, żeby nie mogło być lepiej. Porażki będą się pojawiać. Nie zniechęcajcie się i próbujcie. Związek wymaga nieustannej pracy dwojga ludzi. Pracy, która nigdy nie powinna się kończyć…

Źródło:

1. B. Wojciszke, R.Mazurowska, Alfabet miłości, GWP, Sopot 2015.
2. M.B. Rosenberg, Porozumienie bez przemocy, wyd. Czarna Owca, Warszawa 2012.
3. Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, pod red. B. de Barbaro, wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.
4. I. Janicka, H.Liberska, Psychologia rodziny, PWN, Warszawa 2014.

Piosenka „Try” Pink>>

Fotografia: http://www.pixabay.com